100 یا 1000000 مسئله این است
عناصر مختلفی در موفقیت یک بازی سهم دارند و می توانند یک بازی را روزها و هفته ها در صدر پر دانلود ترین های یک مارکت نگهدارند و یا یک بازی را فقط ساعاتی پس از ارائه از صحنه روزگار محو کنند.
شاید مقایسه یکی از بهترین راه ها برای پی بردن به این ویژگی ها و شاید استفاده از آنها در پروژه آتی مان باشد،بازی های مختلفی گاه و بی گاه راه خود را به مارکت ها باز می کنند و با غوغایی که به پا می کنند توجه سایر طراحان و دست اندر کاران این حوضه را به خود جلب می کنند .بازی هایی همچون پرندگان خشمگین ، پرنده شل و ول .
اگر پرنده های خشمگین را حاصل تجربه ای بزرگ پس از ساخت 50 بازی بدانیم، پرنده شل و ول یا همان Flapy Bird حاصل 3 روز تلاش یک برنامه نویس ویتنامیست که مدتی در کمال نا با وری در مکان نخست دانلود اپ استور جا خوش کرده بود،این بازی بسیار ساده توانست درامد هنگفتی را فقط از راه تبلیغات نصیب توسعه دهنده اش گرداند.
پس ازا ارائه این بازی کلون های مشابهی از این بازی ایجاد و روانه مارکت ها شد ولی هیچ کدام نتوانستند که موفقیت این بازی را تکرار کنند .یکی از این بازی های مشابه ، بازی Fisher Birds است ،یک بازی ایرانی در همان سبک و صیاق البته با آمار دانلود 100 دانلود :(
چه می شود که دو بازی با یک سبک و هر دو به صورت رایگان درای چنین اختلافی از لحاظ مقبولیت هستند ؟
تفاوت های برجسته را با هم مرور می کنیم تا شاید هر چه بیشتر ریشه های این اختلاف هویدا شوند .
درجه سختی :
بازی Flapy Bird به واقع یک بازی سخت است .احتمالاَ شما هم در اولین تلاش ها متوجه این قضیه شده اید و در اولین رکورد گیری ها با آمار 1 تا 2 عبور موفق از خود نا امید شده باشید.این سختی جزو ویژگی های اصلی بازی به شمار می رود و در بیشتر نظراتی که در مارکت نیز از طرف بازیکنان به ثبت رسیده است نشانه های این سختی مشاهده می شود .سختی یک بازی گاهاَ می تواند کشنده باشد و یک بازی را به باد فنا دهد و به همین دلیل است که در طراحی بازی اصلی به عنوان بالانس وجود دارد که طراح سعی می کند میزان سختی یک بازی را در حدی نگهدارد که نه آنچنان سخت باشد که بازیکن از آن زده شود و نه آنچنان که ساده که حوصله را سر ببرد.اما در Flapy Bird خبری از این تئوری نیست و سختی بازی حسابی شما را به چالش خواهد کشید .
از طرف دیگر در بازی Fisher Birds ما شاهد سختی خاصی به این نحو نیستیم ،شما در این بازی برفراز ماهی های نگون بخت به پرواز در خواهید آمد و هر کجا که شرایط را مناسب دیدید می توانید برای شکار آنها اقدام کنید ،فقط کافی است که در مسیر حوضچه های مناسب را تشخیص داده و در یک آن بر سر ماهی ها خراب شوید .
انسان ها همیشه از چالش لذت برده اند و در چالش های منطقی داوطلبانه شرکت کرده اند،پس خیلی مهم است که بتوانید به صورت منطقی چالش هایی ایجاد کنید که افراد از حل آن لذت ببرند.
سادگی بازی :
بازی Flapy bird کاملاَ ساده طراحی شده است هرچند بازی هایی مانند پرندگان خشمگین و یا سایر بازی ها حداقل زمان کوتاهی برای آشنایی نیاز دارند اما پرنده شل و ول را هر کسی در اولین نگاه می تواند یاد بگیرید ،فرقی نمی کند که چند ساله باشید فقط کافی است که بتوانید لوله ها را تشخیص بدهید و برای ادامه بازی همین کافی است چون در اولین برخورد متوجه شده اید که تنها وظیفه شما عبور از میان این لوله هاست .
در مقابل بازی ایرانی ما نیز در دید کلی ساده است اما باز به سادی بازی Flapy Bird نیست ، علاوه بر ماهی هایی که باید صید کنید باید مواظب سقوط و بر خورد با زمین هم باشید ، کلاغ ها هم در میانه بازی از راه می رسند که باید هوای برخورد با آنها را هم داشته باشید .این بدین معنی نیست که بازی پیچیده طراحی شده است بلکه فقط در بحث مقایسه یادآور شدیم که نسبت به بازی مورد نظر اندکی پیچیده تر است .
برانگیختن حس رقابت طلبی :
یکی از ویژگی های بارز بازی Flapy Bird حسی است که شما پس از هر بار شکست دارید و این حسی نیست جز اینکه :" آخخخخ چه بد این بار حتماَ رکورد بهتری خواهم زد " و این حس بار ها و بارها تکرار خواهد شد تا آنکه شما شاهد آن هستید که ساعت ها از وقت خود را صرف بدست آوردن رکورد های بهتر کرده اید .در بازی هایی که کسب امتیازاتی همچون ستاره ها نشان دهنده سطح توانایی های شماست گاهاَ مراحل مختلفی را با گرفتن دو یا یک ستاره پشت سر می گذارید و آنچنان تلاشی برای بدست آوردن هر سه ستاره نمی کنید اما در اینجا شما فقط با حداکثر امتیاز رو به رو هستید .
فقط 1 پرش؟ چه کم
فقط 5 پرش؟ چه کم
فقط 25 پرش؟ چه کم
فقط ....
شما هر لوله را با خون دل رد می کنید پس باید هم حساب آنها را داشته باشید .
اما در مقابل در بازی Fisher Birds شما آزادید که ماهی هایی را که شکار آنها سخت به نظر می رسند رها کنید و به پرواز ادامه دهید تا موقعیت مناسب تری به دست آورید . بعضی از این حوضچه ها دارای پهنای مناسبی با تعداد ماهی های زیادی هستند که هر چند مدت یک بار تکرار می شوند و شما می توانید با خیال آسوده تا رسیدن دوباره به آنها به مسیر خود ادامه دهید .
در اینجا هم تفاوت را مشاهده می کنید که در یکی از بازی ها شما راهی جز عبور از مانع نخواهید داشت و در دیگری می توانید تا رسیدن موقعیت مناسب صبر کنید .
رایگان رایگان :
شما نیاز به هیچ گونه پرداختی ندارید،شاید خیلی از بازی ها را مشاهده کرده باشید که اگر چه رایگان هستند اما در خلال بازی با محدودیت هایی مواجه می شوید که می خواهد شما را ناگزیر به استفاده از امکان خرید درون برنامه ای بکند تا از این راه توانایی های خود را برای ادامه بازی ارتقا ببخشید ،بازی Flapy Bird نه تنها رایگان است بلکه هیچ گونه خرید درون برنامه ای نیز لازم ندارد و شما نیاز به پرداخت هیچ گونه هزینه ای برای آن نیستید .
در بازی Fisher Birds نیز وضع به همین منوال است و بازی به صورت رایگان ارائه شده است و شما در داخل بازی نیز گزینه ای برای خرید درون برنامه ای ندارید و فقط در اذای مشاهده تبلیغات یا بازدید از صفحه بازی تعدادی ماهی دریافت می کنید که شما را در رسیدن هرچه سریع تر به سایر پرنده ها کمک می کنند .
همین مشاهده تبلیغات و دریافت ماهی بازیکن را متقاعد می کند که مشاهده تبلیغات کوتاه به مراتب راحت تر از انجام بازی است و با چند بار مشاهده تبلیغات می تواند تعداد ماهی های زیادی را بدست آورد .این امر شاید در مرحله اول برای طراحان جذاب به نظر برسد ولی در حالت کلی باعث بی میلی بازیکن به بازی می شود .
رابط کاربری مینی مال :
تنها چیزی که در طول بازی مشاهده می کنید سه دکمه برای مشاهده و ثبت امتیاز ، شروع بازی و دادن امتیاز به بازی است در حالی که در بازی هایی دیگر کاربر با انبوهی از انتخاب ها مواجه است ،مشاهده جدول برترین ها ، به اشتراک گذاری امتیاز ، مشاهده صفحه بازی ، دادن امتیاز به بازی در فیس بوک ، دادن امتیاز در تویتر ، صفحه اصلی بازی ، ریستارت کردن بازی ، باز کردن مراحل در اذای پرداخت ، خرید درون برنامه ای و .... همگی امکاناتی هستند که شاید خیلی مورد لزوم نباشند و فقط بازیکن را در سر در گمی بیشتر فرو ببرند .
در اینجا نیز شاهد آن هستیم که Flapy Bird به مراتب ساده تر از هم تایی ملی ماست .
جاذبه ای واقعی :
جاذبه اصلی ترین چالش است. جاذبه چیزی است که حتی قبل از اینکه سیبی بر روی سر کسی فرو افتد در مقابل دیدگان بشر هویدا بود و ما روزانه شاهد سقوط اجسام مختلف هستیم و به صورت ملموس آن را حس می کنیم ، شاید برای شما هم این حس پیش آمده باشد که سرعت سقوط پرنده شل و ول ما به نحو جالبی واقعی به نظر می رسد و سرعت سقوط آن به صورت واقعی شبیه سازی شده است و احتمالا گرانش همان 9.8 معروف در نظر گرفته شده است .
در حالی که در بازی Fisher Birds پرنده در حالت سقوط آزاد دارای یک شیب است که حالتی همچون شیرجه را تداعی می کند.
حرف اول را توانایی میزند :
شاید خیلی ها در اولین بر خورد با بازی پس از چندبار امتحان بازی آن را از روی گوشی خود پاک کرده باشند اما بعد ها وقتی دیدند که دوستانشان تعداد لوله های قابل توجهی را پشت سر گذاشته اند پشیمان شده و دوباره بازی را نصب کرده اند تا ببینند واقعاَ دیگران چگونه به این رکورد ها دست پیدا کرده اند .در اینجا همه برابر هستند و حرف اول را توانایی و قدرت تصمیم گیری می زند ، هیچ راه میان بری برای کسب موفقیت وجود ندارد ، شما پرنده دیگری در اختیار ندارید ، نمی توانید با خرید درون برنامه ای قدرت خود را افزایش دهید ، یا مراحل را ساده تر گردانید پس فقط شما هستید که می توانید رکورد خود را بهبود ببخشید.اگر رکورد شما 20 لوله است واقعاَ رکورد شما 20 لوله است و مطماناَ شما از کسی که دارای رکورد 19 است دارای توانایی بیشتری هستید .
در حالی که در بازی Fisher Birds شما می توانید به راحتی با مشاهده یک تبلیغات تعداد قابل توجهی ماهی بدست آورید و هیچ نشانه ای از اینکه فرد واقعاَ این امتیاز را کسب کرده است و یا فقط با مشاهده تبلیغات به آن دست پیدا کرده است وجود ندارد .
اینها همگی نکاتی بود که به نظر من می توانست باعث شود که Flapy Bird به موفقیتش دست یابد و Fisher birds در همان 100 دانلودش بماند